چشم‌انداز مدیریت جوانی جمعیت و سلامت خانواده در دانشگاه علوم پزشکی تهران:

مقدمه:

دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان قطب علمی و آموزشی پیشرو در حوزه سلامت، نقشی محوری در ارتقای سلامت جامعه و خانواده ایفا می‌کند. در راستای سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران و با توجه به اهمیت موضوع جوانی جمعیت و سلامت خانواده، این دانشگاه برنامه‌های مدون و جامعی را در این زمینه تدوین و اجرا کرده است.

چالش‌ها:

امروزه، ایران با چالش‌های متعددی در حوزه جمعیت و خانواده روبرو است. کاهش نرخ باروری، افزایش سن ازدواج، طلاق و ناباروری از جمله این چالش‌ها هستند. این چالش‌ها می‌توانند پیامدهای منفی متعددی برای جامعه به همراه داشته باشند، از جمله:

  • پیری جمعیت: پیری جمعیت می‌تواند منجر به افزایش بار هزینه‌های نظام سلامت، کاهش نیروی کار و کند شدن رشد اقتصادی شود.
  • کاهش انسجام اجتماعی: خانواده به عنوان بنیان جامعه، نقش مهمی در انسجام اجتماعی ایفا می‌کند. ضعف بنیان خانواده می‌تواند منجر به افزایش آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد، جرم و جنایت شود.

 

چشم‌انداز:

دانشگاه علوم پزشکی تهران با درک صحیح از این چالش‌ها، چشم‌اندازی روشن برای مدیریت جوانی جمعیت و سلامت خانواده ترسیم کرده است. این چشم‌انداز بر پایه اصول زیر استوار است:

  • تمرکز بر پیشگیری: پیشگیری از وقوع بارداری‌های ناخواسته، ترویج ازدواج به موقع و آگاهانه، ارائه آموزش‌های لازم به زوجین در زمینه فرزندآوری و سلامت باروری از جمله اقدامات پیشگیرانه‌ای هستند که در این راستا انجام خواهند شد.
  • حمایت از خانواده: ارائه خدمات مشاوره و مددکاری به خانواده‌ها، حمایت از زنان باردار و مادران شیرده، ایجاد تسهیلات برای اشتغال زنان و ... از جمله اقداماتی هستند که برای حمایت از خانواده‌ها در نظر گرفته شده‌اند.
  • ارتقای سطح آگاهی: افزایش آگاهی جامعه از اهمیت فرزندآوری، سلامت باروری و ازدواج پایدار از طریق برنامه‌های آموزشی، فرهنگی و رسانه‌ای از جمله اقداماتی هستند که برای ارتقای سطح آگاهی انجام خواهند شد.
  • توانمندسازی: توانمندسازی زوجین و خانواده‌ها در زمینه فرزندآوری، تربیت فرزند و ... از جمله اقداماتی هستند که برای توانمندسازی جامعه در این زمینه انجام خواهند شد.

اقدامات:

دانشگاه علوم پزشکی تهران برای تحقق این چشم‌انداز، اقدامات مختلفی را در نظر گرفته است. از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ایجاد مراکز مشاوره و خدمات مامایی: این مراکز به ارائه خدمات مشاوره قبل، حین و بعد از بارداری به زوجین می‌پردازند.
  • برگزاری دوره‌های آموزشی: دوره‌های آموزشی مختلفی در زمینه فرزندآوری، سلامت باروری، ازدواج و ... برای اقشار مختلف جامعه برگزار خواهد شد.
  • انجام پژوهش‌های علمی: پژوهش‌های علمی مختلفی در زمینه عوامل مؤثر بر باروری، ناباروری، ازدواج و ... انجام خواهد شد.
  • توسعه همکاری‌های بین‌بخشی: همکاری‌های بین‌بخشی با سایر دستگاه‌ها و سازمان‌های ذیربط برای اجرای برنامه‌های مربوط به جوانی جمعیت و سلامت خانواده گسترش خواهد یافت.

نقش آحاد جامعه:

موفقیت در تحقق این چشم‌انداز نیازمند مشارکت و همکاری همه آحاد جامعه است. خانواده‌ها، زوجین، جوانان، رسانه‌ها، سازمان‌های دولتی و غیردولتی و ... همگی باید در این زمینه مشارکت کنند.

دانشگاه علوم پزشکی تهران با تعهد به رسالت خود در قبال سلامت جامعه، از هیچ تلاشی برای تحقق این چشم‌انداز و ارتقای سلامت خانواده‌ها دریغ نخواهد کرد.

نتیجه‌گیری:

مدیریت جوانی جمعیت و سلامت خانواده از جمله مهم‌ترین مسائلی است که جامعه ایران با آن روبرو است. دانشگاه علوم پزشکی تهران با اتخاذ رویکردی جامع و با مشارکت همه آحاد جامعه، تلاش می‌کند تا چشم‌اندازی روشن برای این حوزه ترسیم کند و به ارتقای سلامت خانواده‌ها و جامعه کمک کند.

پیام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت هفته ملی سلامت

دکتر اولیائی منش، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت هفته ملی سلامت پیامی ارسال کرد.

دکتر اولیائی منش، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت هفته ملی سلامت پیامی ارسال کرد.

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت بهداشت، متن پیام معاون بهداشت دانشگاه به مناسبت هفته ملی سلامت به شرح ذیل است:                    هفته سلامت مناسبتی است که سالانه در اردیبهشت ماه، برای ترویج مفاهیم کلیدی سلامت و گفتمان‌سازی در جامعه و سیاستگذاران و ذی‌نقشان با تاکید بر اولویت‌های ملی سلامت برگزار می‌شود. امسال با عنایت به اولویت‌های ملی و فرمایشات و تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری ( مد ظله العالی) در تقویت بهداشت و پیشگیری و بهره گیری از مشارکت مردم در بهداشت و همگام با سایر کشورهای جهان در شعار بین المللی دعوت به اقدام همگانی کشورها برای توسعه خدمات سلامت و پوشش همگانی سلامت و توجه به حقوق اقشار آسیب‌پذیر و با توجه به اولویت وزارت بهداشت در برقراری عدالت در سلامت و اجرای برنامه ملی سلامت خانواده و نظام ارجاع و دست آوردهای شبکه بهداشت کشور شعار هفته سلامت در هفته اول اردیبهشت سال 1403 « سلامت خانواده با مردمی سازی سلامت» اعلام می‌شود.
از نظر مردمی سازی سلامت و اقدامات بهداشت در این راستا، نقش مردم در نیازسنجی‌ها و تصمیم گیری‌ها از محیطی‌ترین نقاط تا نظارت بر اجرای خدمات سلامت محور و همچنین مشارکت مالی، علمی و پژوهشی در سال‌های اخیر در ارتقای سلامت و کاهش بار بیماری‌ها و هزینه‌های آنها بسیار اثربخش بوده و می‌توان نظام بهداشت کشور را از موفق ترین نمونه‌های جهانی عنوان کرد. مشارکت مردمی و نقش جمعیت میلیونی سفیران و داوطلبان سلامت برای اجرایی شدن حماسه واکسیناسیون همگانی و سریع کرونا در بحبوحه همه گیری کووید-19 از جمله نمونه‌های نقش برنامه‌های آموزش بهداشت و مشارکت مردمی موثر می‌تواند یاد شود. تاکیدات مقام معظم رهبری ( مد ظله العالی) بر توجه به سرمایه مردمی به عنوان دریای بی پایان توانمندی و ایثار و توجه به بهداشت و پیشگیری که در شعار امسال هفته سلامت منعکس شده است، وظیفه خطیر همه را در سال جاری بیان می‌کند.
از جمله اهداف شعار هفته سلامت امسال می‌توان به موضوعات ذیل اشاره کرد:
1- حمایت طلبی و پر رنگ کردن ضرورت دسترس به خدمات با کیفیت و مقرون به صرفه مورد نیاز برای هر فرد در هر نقطه از کشور که قرار داشته باشد.
2- توجه به برابری در سلامت و حرکت به سمت رفع ناعدالتی‌های احتمالی در دریافت خدمات و پیامدهای سلامت به ویژه در گروه‌های آسیب‌پذیر یا حاشیه نشین با تکیه بر نقش بنیادین مردم در خلق، تامین و حفظ سلامت همگانی
3- تقویت بهداشت و تاب آورتر سازی نظام سلامت برای آمادگی روبرو شدن با تهدیدات احتمالی سلامت با ابعاد و مشخصات ناشناخته
در ادامه به اهمیت و جایگاه ویژه خانواده در برنامه‌های سلامت محور، تاکید می‌کنم. جمهوری اسلامی ایران جزو کشورهای خانواده دوست به حساب می‌آید، اگر بخواهیم جامعه را اصلاح کنیم، باید این اصلاح را از خانواده‌ها آغاز کنیم. خانواده، محور اصلی جامعه است و ما سلامت خانواده را در کانون توجه قرار داده‌ایم. تمام کشورها معتقدند که خانواده محور اصلی جامعه و کانون عاطفه و محبت است؛ این در حالی است که فرهنگ غربی در خصوص متلاشی کردن نظام ارکان خانواده گام برداشته است. کشورهایی که خانواده دوست هستند باید به سلامت خانواده توجه مضاعف داشته باشند؛ چنان که جمهوری اسلامی ایران، موضوع سلامت خانواده را در کانون توجه قرار داده است. هر خانواده ایرانی باید یک مراقب سلامت داشته باشد، در برنامه سلامت خانواده رویکرد جامعه نگری مورد نظر قرار دارد.
طبقه‌بندی خدمات بهداشتی و برنامه سلامت خانواده می‌تواند راه حل اصلی بسیاری از مشکلات بهداشتی و درمانی در جهان باشد. مطالعات مختلف نشان داده برنامه سلامت خانواده حتی در مناطقی که عدالت در سلامت ضعیف است، همبستگی بیشتری با پیامدهای سلامتی دارد. سازمان جهانی بهداشت این موضوع را تایید کرده که برنامه سلامت خانواده مبنایی برای بهبود کیفیت و برابری در سیستم مراقبت‌های بهداشتی است و به همین دلیل در دهه‌های اخیر، این برنامه به یکی از مهمترین اصلاحات توسعه نظام سلامت تبدیل شده است.
یکی از دستاوردهای مهم برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع، کاهش هزینه‌های مستقیم بیماران برای دریافت خدمات سلامت بوده است. افزایش دسترسی به خدمات اولیه سلامت در سطح جامعه، ارجاع منسجم و کاهش مراجعات غیرضروری، افزایش پوشش بیمه‌ای و تمرکز بر پیشگیری و کنترل بیماری‌ها با تأکید بر ارائه خدمات پیشگیرانه و غربالگری بیماری‌ها در مراحل اولیه، از پیشرفت و عوارض بیماری‌ها جلوگیری کرده است. این امر نیز به طور غیرمستقیم موجب کاهش هزینه‌های درمان برای بیماران شده است. امیدوارم با همکاری بین‌بخشی و مشارکت همه ارکان جامعه هر هفته، هفته‌ی ملی سلامت باشد.
در پایان ضمن تشکر از همه اساتید و همکاران دانشگاهی به ویژه همکاران سخت کوش حوزه بهداشت در سطح ستادی، مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه‌های سلامت و خانه‌های بهداشت، همچنین همکاران سایر بخش‌ها و معتمدین مردم، داوطلبان و سفیران سلامت، هفته سلامت را خدمت همه تبریک عرض می‌کنم و سلامت و سعادتمندی را برای ایشان آرزومندم.

دکتر علیرضا اولیائی منش

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران


روز شمار هفته سلامت 1403 به شرح ذیل است:

شنبه 1403/2/1: سلامت خانواده، حق و مسئولیت همگانی

یکشنبه 1403/2/2 : سلامت خانواده از آموزش و پرورش تا آموزش عالی

دوشنبه 1403/2/3 : سلامت خانواده و سلامت زمین

سه شنبه 1403/2/4 : سلامت خانواده و سلامت روانی اجتماعی

چهارشنبه 1403/2/5 : سلامت خانواده و فرهنگ سلامت

پنج شنبه 1403/2/6 : سلامت خانواده و جوانی جمعیت

جمعه 1403/2/7 : سلامت خانواده، غذای سالم و ورزش همگانی

اسماعیل استاجی
تهیه کننده:

{اسماعیل استاجی}

تصاویر