به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ روز یکشنبه 18 آبان 1404 متخصصان عالی رتبه سلامت روان سازمان جهانی بهداشت از دفتر منطقه‌ای مدیترانه شرقی، دکتر خالد سعید، مشاور منطقه‌ای سلامت روان و سوءمصرف مواد در دفتر منطقه‌ای مدیترانه شرقی، دکتر فهمی حنا، از بخش سلامت روان و مصرف مواد، دفتر مرکزی سازمان جهانی بهداشت و دکتر آنیا بوسه، رئیس گروه مواد و الکل و اعتیاد‌های رفتاری دفتر مرکزی سازمان جهانی بهداشت، و از دفتر تهران دکتر افشین استوار، دکتر مرتضی املشی، دکتر حمید مرعشی و دکتر محمد والایی با همراهی دکتر محمدرضا شالبافان مدیر کل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، دکتر حمید رضا فتحی معاون دفتر سلامت روان، دکتر مریم چگینی رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت، دکتر علیرضا اولیائی منش معاون بهداشت، سایر معاونین، مدیران و کارشناسان این حوزه از روند ارایه خدمات سلامت روانی اجتماعی در مراکز (سراج) مرکز خدمات جامع سلامت شهری و مرکز سلامت روانی_ اجتماعی (سراج) شهید محمد علی غفرانی واقع در منطقه ۱۰ و مرکز سلامت روان جامعه نگر مهرگان در منطقه ۱۷ تحت پوشش مرکز بهداشت جنوب تهران بازدید کردند.

در ابتدا زهرا مرتضوی، سرپرست مدیریت سلامت روانی_ اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گزارشی در خصوص خدمات سلامت روان که شامل سه بسته خدماتی است را به شرح ذیل برای متخصصان سلامت روان سازمان جهانی بهداشت ارائه داد:

بسته اول خدمات سلامت روانی اجتماعی پایه:
خدمات روان در این بسته برای ارائه در خانه‌های بهداشتی، پایگاه سلامت، مراکز خدمات جامع سلامت در سال 1393 و 1394 تدوین شده است. خدمات مراقب سلامت شامل: غربالگری اختلالات روانی، اجتماعی و اعتیاد، خدمات پزشک مرکز شامل: تشخیص و درمان دارویی اختلالات روانی؛ ارجاع موارد مشکوک به سایکوز و مقاوم به درمان به سطح تخصصی، خدمات کارشناس روان شامل: مداخلات روان شناختی، آموزش و توانمندی‌سازی گروه هدف( مهارتهای زندگی، فرزندپروری، خود مراقبتی، نوجوان سالم، بنیان خانواده و ...) و پیگیری و مراقبت است. 

بسته دوم خدمات تخصصی در قالب مرکز سلامت روان جامعه نگر
این طرح اولین بار در سال 1389 در منطقه 16 تهران راه اندازی شد و در چند سال متوالی پایش و ارزشیابی شده که به تدریج همین الگو در 12 نقطه دیگر کشور اجرایی شد. تشخیص، درمان و مراقبت از اختلالات سایکوز و بیماران ارجاع شده از پزشک عمومی/خانواده، آموزش خانواده‌های بیماران، پیگیری بعد از دریافت خدمات، ویزیت در منزل، کار درمانی، حمایت‌های اجتماعی را هم شامل می‌شود.

بسته سوم اقدام جامعه 
این بسته حاوی خدمات سلامت روان که از طریق همکاری بین بخشی و مشارکت مردم باید پیگیری شوند. تسهیل دستیابی به اهداف طرح‌های سلامت و توسعه پایدار شهرستان، توانمندسازی مردم در ارتقای سلامت خود و محیط، استقرار نظام مناسب برای دسترسی آسان به گروه‌های مردمی به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر و مشارکت دادن آنان در تدوین، اجرا و پایش و ارزشیابی طرح های ارتقاء سلامت شهرستان است. وظایف عمده خانه مشارکت مردم در این بسته انتقال مطالبات سلامت محور مردم به مدیران، انتقال پیام‌های سلامت به مردم و مشارکت در برنامه‌ریزی، اجرا و ارزشیابی پروژه های سلامت محور است.

در ادامه دکتر فهمی حنا، متخصص فنی و تخصصی حمایت اجتماعی از مرکز Who در ژنو در ارائه مطالب خود گفت: در بازدیدی که به اتفاق دکتر خالد سعید، مدیر بخش بهداشت و روان، منطقه مدیترانه شرقی، سازمان بهداشت جهانی و آنیا بوسه، از مراکز خدمات بهداشت داشتیم چند نکته جالب را مشاهده کردیم خصوصا مراکز سراج بسیار برای ما نو آورانه و جالب بود. مراکز سلامت روانی_ اجتماعی سراج  نوعی از خدمات ثانوی در سطح اجتماع را ارائه میدهد که کمکی به حوزه سلامت روان است، این برنامه مراقبت چند منظوره و چند رشته‌ای است که می‌تواند خدمات سلامت روان را در نزدیکترین محل زندگی به مردم ارائه دهد.
در این رویکرد مبتنی بر اجتماع محلی با جامعه تعامل وجود دارد و اجتماع محلی از طریق تشکل‌های مختلف مردمی که در یک شورا حضور دارند از این طریق عمل می‌کنند که قابل تقدیر است و چقدر این تشکل‌ها می‌تواند حمایت طلبی داشته باشد از این زاویه و از آن طرف افزایش آگاهی ایجاد کند که باعث می‌شود ما اجتماع را  مداخله و مشارکت داده در تصمیم گیری تا بتوانیم خدمات سلامت روان بهتری را ارائه داده و به سطح استاندارد های سازمان جهانی بهداشت برسیم. مراکز سلامت روانی_ اجتماعی سراج الگوی بسیار خوبی هستند در تاب‌آوری و بحث سلامت روان، که خصوصا در زمان بحران‌ها یا شرایط اضطراری می‌تواند خدمات سلامت روانی اجتماعی قابل توجهی را به مردم ارائه دهد. از دانشمندان و پژوهشگران این دانشگاه قدردانی می‌کنیم که در حوزه سلامت روان فعالیت‌های حرفه‌ای را ارائه می‌دهند.

در این بازدید دکتر مهرزاد ناصری معاون فنی معاونت بهداشت، دکتر محمدرضا سلمانی رئیس مرکز بهداشت جنوب، دکتر عباس وثوق مقدم، مسئول دبیرخانه نوسازی خدمات بهداشت همگانی، زهرا مرتضوی سرپرست مدیریت سلامت روانی و اجتماعی معاونت بهداشت، دکتر احمد شعبانیان معاون مرکز بهداشت جنوب، دکتر سهیلا پناهی کارشناس مسئول سلامت روان معاونت و سایر مدیران و کارشناسان این حوزه حضور داشتند.